20 sierpnia 2024

Sprawozdanie finansowe jest kluczowym dokumentem, który odzwierciedla kondycję finansową przedsiębiorstwa. Jest ono niezbędnym narzędziem analitycznym zarówno dla właścicieli, zarządu, jak i inwestorów, wierzycieli czy organów podatkowych. W Polsce jego forma i struktura są regulowane przez Ustawę o rachunkowości. Poniżej przedstawiamy elementy, które wchodzą w skład sprawozdania finansowego.

Co wchodzi w skład sprawozdania finansowego?

1. Bilans

Bilans przedstawia sytuację majątkową i finansową firmy na dany dzień – zazwyczaj na koniec roku obrotowego. Składa się z dwóch głównych części:

  • Aktywa – zasoby kontrolowane przez jednostkę, które przynoszą korzyści ekonomiczne. Aktywa dzielą się na aktywa trwałe (np. nieruchomości, maszyny) oraz aktywa obrotowe (np. zapasy, należności, środki pieniężne).
  • Pasywa – źródła finansowania aktywów, które dzielą się na kapitał własny oraz zobowiązania (np. kredyty, zobowiązania wobec dostawców).

Bilans jest zbudowany na zasadzie równowagi – suma aktywów równa się sumie pasywów.

2. Rachunek zysków i strat

Rachunek zysków i strat (RZiS) pokazuje wynik finansowy jednostki – czy firma osiągnęła zysk, czy poniosła stratę. Przedstawia on przychody, koszty oraz wynik finansowy. Istnieją dwa sposoby sporządzenia RZiS:

  • Metoda porównawcza – koszty są przedstawiane według rodzajów, np. koszty wynagrodzeń, zużycie materiałów.
  • Metoda kalkulacyjna – koszty są grupowane według miejsc ich powstawania, np. koszty wytworzenia sprzedanych produktów, koszty sprzedaży, koszty ogólnego zarządu.

3. Rachunek przepływów pieniężnych (cash flow)

Rachunek przepływów pieniężnych pokazuje, jak przepływają środki pieniężne w firmie w danym okresie. Dokument ten jest podzielony na trzy obszary:

  • Działalność operacyjna – codzienne operacje biznesowe, np. sprzedaż towarów, płatności do dostawców.
  • Działalność inwestycyjna – zakup i sprzedaż aktywów trwałych, np. nieruchomości, maszyn.
  • Działalność finansowa – działania związane z pozyskiwaniem kapitału, np. zaciąganie kredytów, wypłata dywidend.

Rachunek przepływów pieniężnych pozwala zrozumieć, czy firma generuje wystarczającą ilość gotówki do utrzymania działalności.

4. Zestawienie zmian w kapitale własnym

Ten dokument prezentuje zmiany w kapitale własnym firmy w danym okresie. Pokazuje, jak zmieniała się wartość kapitału własnego na skutek m.in. podziału zysku, emisji akcji czy wypłaty dywidend. Jest to istotne z punktu widzenia właścicieli oraz inwestorów, ponieważ pozwala ocenić stabilność finansową jednostki.

5. Informacja dodatkowa (noty objaśniające)

Informacja dodatkowa dostarcza szczegółowych wyjaśnień i uzupełnia dane zawarte w pozostałych częściach sprawozdania finansowego. Składa się z:

  • Opisu stosowanych zasad (polityki) rachunkowości.
  • Dodatkowych not objaśniających, które rozszerzają informacje zawarte w bilansie, RZiS oraz rachunku przepływów pieniężnych.

6. Sprawozdanie z działalności (opcjonalnie)

W przypadku większych firm, sprawozdanie finansowe może być uzupełnione o sprawozdanie z działalności. Opisuje ono sytuację finansową, gospodarczą i organizacyjną przedsiębiorstwa, plany na przyszłość, ryzyka oraz osiągnięte rezultaty.

Sprawozdanie finansowe jest kompleksowym zestawem dokumentów, który w przejrzysty sposób prezentuje zarówno sytuację majątkową firmy, jej wyniki finansowe, jak i przepływy pieniężne. Właściwe sporządzenie i interpretacja tych danych są kluczowe dla efektywnego zarządzania przedsiębiorstwem oraz podejmowania trafnych decyzji inwestycyjnych.