Od października 2020 roku w Polsce wszyscy czynni podatnicy VAT zostali zobligowani do składania nowego rodzaju dokumentu elektronicznego – JPK_VAT z deklaracją. Jest to rozwiązanie, które zastąpiło dotychczasowe, oddzielne składanie deklaracji VAT i plików JPK. Dokument ten składa się z dwóch kluczowych części: ewidencyjnej oraz deklaracyjnej.

Struktura JPK_VAT

Część ewidencyjna zawiera ewidencję VAT zakupów i sprzedaży, czyli dane, które wcześniej były ujmowane w plikach JPK. Jednakże, od 2020 roku, zakres ten został rozszerzony o dodatkowe oznaczenia, takie jak grupowanie towarów i usług (GTU), oznaczenia rodzaju transakcji oraz oznaczenia dowodów sprzedaży.

Część deklaracyjna to zestaw informacji, które wcześniej znajdowały się w deklaracjach VAT-7 i VAT-7K. Obejmuje ona szczegółowe dane dotyczące zakupów i sprzedaży za dany okres rozliczeniowy.

Obowiązek składania JPK_VAT

Obowiązek składania JPK_VAT z deklaracją dotyczy wszystkich podatników VAT, niezależnie od wielkości przedsiębiorstwa – od dużych korporacji po mikroprzedsiębiorców. Plik JPK_VAT jest wysyłany do urzędu skarbowego w formacie XML.

Niektóre deklaracje VAT, jak VAT-12 (usługi taksówek opodatkowane ryczałtem) czy VAT-10 (wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu), są składane poza plikiem JPK.

Jak przygotować i złożyć JPK_VAT?

Przygotowanie JPK_VAT można zrealizować na kilka sposobów. Ministerstwo Finansów oferuje bezpłatne narzędzia, takie jak program e-mikrofirma czy Klient JPK WEB, które pozwalają na generowanie, podpisywanie i wysyłanie plików JPK_VAT. Można także korzystać z komercyjnych programów księgowych, które posiadają funkcje niezbędne do wygenerowania JPK_VAT.

Podpisanie JPK_VAT można zrealizować za pomocą trzech metod:

  1. Profilu zaufanego – bezpłatnego podpisu elektronicznego dostępnego m.in. poprzez bankowość elektroniczną.
  2. Kwalifikowanego podpisu elektronicznego – płatnego podpisu dostępnego u certyfikowanych dostawców.
  3. Danych autoryzujących – metoda bezpłatna, oparta na danych osobowych i kwocie przychodu z poprzedniego roku.

Po złożeniu JPK_VAT podatnik otrzymuje Urzędowe Poświadczenie Odbioru (UPO).

Terminy i korekta JPK_VAT

JPK_VAT należy składać miesięcznie (JPK_V7M) lub kwartalnie (JPK_V7K). W przypadku rozliczeń miesięcznych plik należy wysłać do 25. dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni. W przypadku rozliczeń kwartalnych część ewidencyjną za dwa pierwsze miesiące kwartału składa się co miesiąc, a po zakończeniu kwartału – część ewidencyjną i deklaracyjną za cały okres.

W przypadku błędów w złożonym JPK_VAT, konieczne jest złożenie korekty. W korekcie wypełnia się jedynie te części dokumentu, które wymagają poprawy.

Sankcje za nieprzestrzeganie obowiązków

Nieprzekazanie JPK_VAT w terminie lub zawarcie w nim błędów grozi poważnymi sankcjami finansowymi. Naczelnik urzędu skarbowego może nałożyć karę w wysokości 500 zł za każdy błąd, jeśli podatnik nie złoży w terminie poprawionej ewidencji. Za niezłożenie JPK_VAT w ogóle, grozi kara grzywny do 120 stawek dziennych, a za podanie nierzetelnych informacji – do 720 stawek dziennych.


JPK_VAT z deklaracją to narzędzie, które ułatwia przedsiębiorcom realizację obowiązków podatkowych. Chociaż wymaga ono nowoczesnego podejścia do księgowości, to jednocześnie pozwala na efektywniejszą kontrolę rozliczeń VAT. Przestrzeganie terminów oraz poprawne wypełnianie dokumentów jest kluczowe, aby uniknąć sankcji i problemów z urzędem skarbowym.